Ứng dụng trí tuệ nhân tạo chẩn đoán loãng xương – Báo VnExpress – VnExpress
Phú YênTrí tuệ nhân tạo (AI) phân tích phim X-quang giúp bác sĩ đánh giá mật độ xương, tiên lượng tình trạng loãng, gãy xương thay vì đo bằng máy.
Giáo sư Nguyễn Văn Tuấn, Giám đốc Viện Nghiên cứu Tâm Anh, Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh; kiêm Giám đốc Trung tâm Công nghệ Y khoa, Đại học Công nghệ Sydney, Australia, cho biết thông tin trên tại hội nghị về loãng xương và thoái hóa khớp do Hội Loãng xương TP HCM tổ chức, sáng 18/5 ở TP Tuy Hòa.
Đo hấp thụ tia X năng lượng kép (DXA) hiện là phương pháp chuẩn để đo mật độ xương, dùng cho chẩn đoán loãng xương. “Các máy DXA khá đắt tiền, hiện Việt Nam chỉ có khoảng 100 máy”, giáo sư Tuấn nói, thêm rằng chẩn đoán loãng xương ở các nước đang phát triển còn nhiều khó khăn.
Các nhà nghiên cứu tại Trung tâm Công nghệ Y khoa, Đại học Công nghệ Sydney, đã sáng chế ứng dụng AI để tiên lượng mật độ xương từ phim X-quang, vốn là kỹ thuật rất phổ biến. Phương pháp này gọi là xBMD, thu nhận, phân tích và trích xuất các đặc điểm xương từ phim X-quang để xây dựng mô hình ước tính mật độ xương cho một cá nhân cụ thể.
Kết quả so sánh mật độ xương của hơn 4.000 người đo bằng máy DXA và xBMD dựa trên phim X-quang tương đương nhau, sai số rất nhỏ trong mức cho phép của nghiên cứu y khoa. Theo giáo sư Tuấn, phương pháp xBMD có thể giúp chẩn đoán loãng xương chính xác đến 95%, tương đương với DXA.
Giáo sư Nguyễn Văn Tuấn giới thiệu các tiến bộ ứng dụng AI vào chẩn đoán loãng xương, gãy xương tại hội nghị. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh
Giáo sư Tuấn còn giới thiệu mô thức trí tuệ nhân tạo giúp tự động chẩn đoán gãy xương đốt sống SBA (Shape-Based Algorithm). SBA có khả năng đọc và đánh giá các thông tin của từng đốt sống trên phim X-quang, tính toán các thông số như chiều cao, bề rộng, dựa vào tiêu chuẩn Kellgren-Lawrence (tiêu chuẩn phân độ thoái hóa khớp theo phim X-quang) để nhận dạng những ca gãy xương đốt sống. Khi so sánh với chẩn đoán của bác sĩ, thuật toán SBA đạt độ chính xác lên đến 93% (nằm trong khoảng tin cậy trong y khoa từ 92% đến 98%). Thời gian đọc và chẩn đoán một phim X-quang của SBA chỉ 5 giây, có thể giúp tầm soát gãy xương đốt sống ở quy mô lớn.
Nhiều bệnh nhân loãng xương, thậm chí gãy xương, nhưng không được điều trị. Theo giáo sư Tuấn, sáng chế ứng dụng AI giúp đánh giá loãng xương, gãy xương từ phim X-quang mang lại nhiều hữu ích thực tế trong chẩn đoán và quản lý loãng xương, nhất là tại các bệnh viện chưa có DXA. Những kinh nghiệm và thành tựu ban đầu trong ngành loãng xương cũng có thể áp dụng cho các chuyên ngành khác.
Đo loãng xương bằng máy DXA tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh. Ảnh: Bệnh viện cung cấp
Bệnh loãng xương là nguyên nhân chính gây gãy xương, nhất ở phụ nữ sau mãn kinh và người cao tuổi. Bất kỳ xương nào cũng có thể bị gãy, thường gặp nhất là xương hông, xương cột sống và cổ tay. Một số trường hợp gây nguy cơ tàn phế vĩnh viễn, đặc biệt là ở hông.
TS.BS Lê Văn Tuấn, cố vấn cấp cao Trung tâm Chấn thương Chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, lưu ý loãng xương thường tiến triển không có triệu chứng cho đến khi gãy xương hay xẹp một hoặc nhiều đốt sống. Các đốt sống bị xẹp có thể cảm nhận hoặc phát hiện khi một người bị đau lưng nặng, giảm chiều cao hoặc dị dạng cột sống như gập người hoặc vẹo cột sống. Xương bị loãng có thể dễ gãy đến nỗi các vết nứt xảy ra tự phát hoặc do các va chạm, té ngã hoặc các áp lực và gắng sức bình thường như uốn, nâng hoặc thậm chí ho. Gãy xương còn làm giảm tuổi thọ.
Bác sĩ khuyến cáo mọi người, nhất là từ tuổi 50 trở lên, nên đến bệnh viện đo loãng xương ở cổ xương đùi và cột sống. Nếu loãng xương, cần điều trị tích cực để xương vững chắc hơn, phòng ngừa gãy xương cũng như các bệnh lý về xương khớp khác.
Hoài Ân
Vui lòng điền đầy đủ thông tin để chúng tôi có thể hỗ trợ bạn