Cuộc đàn áp của Hoa Kỳ đối với chip tiên tiến tạo cơ hội cho Trung Quốc tiếp cận công nghệ cũ
Từ năm 2022, Hoa Kỳ đã tập trung cao độ vào việc hạn chế sản xuất chất bán dẫn cao cấp của Trung Quốc. Bộ Thương mại đã áp đặt các biện pháp kiểm soát xuất khẩu chặt chẽ và phân bổ hàng chục tỷ đô la để khuyến khích sản xuất chip tiên tiến tại Hoa Kỳ.
Để đáp lại, Trung Quốc đã xây dựng chính sách riêng của mình — và tập trung nhiều vào các loại chip “cũ” ít tiên tiến hơn nhưng được sử dụng rộng rãi. Dữ liệu mới cho thấy Bắc Kinh đang nhanh chóng giành được đòn bẩy trên thị trường đó.
Theo Silverado Policy Accelerator, một tổ chức nghiên cứu phi lợi nhuận, Trung Quốc hiện đang trên đà lắp đặt công suất sản xuất chip gấp ba lần trong năm nay so với tất cả các quốc gia khác dự định thực hiện trong ba năm tới cộng lại. Theo một nghiên cứu của Rhodium Group, quốc gia này sẽ kiểm soát khoảng 40% tổng sản lượng chip cũ vào năm 2027.
“Những gì Trung Quốc đang làm trong phân khúc thị trường đó cũng giống như những gì họ đã làm trong nhiều ngành công nghiệp khác”, Sarah Stewart, CEO của Silverado, nói với Yahoo Finance. “Họ đang truyền vào phân khúc thị trường đó… các khoản vay dưới giá thị trường [and] tất cả các loại trợ cấp mà không ai khác cung cấp. Không có gì trong số đó được gắn với bất kỳ tín hiệu nhu cầu thực sự nào.”
Những nỗ lực của Trung Quốc đã làm dấy lên lo ngại rằng ngành công nghiệp bán dẫn có thể đi theo con đường của ngành công nghiệp năng lượng mặt trời và thép, nơi tình trạng dư thừa công suất ở Trung Quốc đã góp phần làm giá cả toàn cầu sụt giảm.
Áp lực giá đã gia tăng. Báo cáo của Silverado cho thấy các công ty Trung Quốc đưa ra mức giá thấp hơn từ 20% đến 30% so với các đối thủ cạnh tranh không phải người Trung Quốc vào năm 2022 và 2023. Những mức giảm giá đó diễn ra mặc dù giá cả trong ngành rất cao, đặc biệt là vào năm 2022, khi tình trạng thiếu hụt chất bán dẫn trên diện rộng dẫn đến doanh số bán hàng kỷ lục.
Trong khi chip do Trung Quốc sản xuất vẫn chủ yếu được sử dụng để cung cấp cho thị trường trong nước, thì mức chiết khấu lớn đã giúp các công ty như Semiconductor Manufacturing International Corporation (SMIC), Hua Hong (1347.HK) và Nexchip (688249.SS) giành thị phần từ các đối thủ cạnh tranh không phải của Trung Quốc như GlobalFoundries (GFS) và Samsung, theo công ty tư vấn JW Insights.
Theo Rhodium Group, Trung Quốc chiếm khoảng một phần ba sản lượng chip cũ toàn cầu vào năm ngoái, gần gấp đôi so với năm 2015. Dự kiến, công suất này sẽ tăng lên 39% vào năm 2027.
Mới so với cũ
Mặc dù chip tiên tiến là công nghệ tiên tiến nhất nhưng việc sử dụng chúng vẫn phụ thuộc vào nền tảng được xây dựng từ các chất bán dẫn cũ.
Bộ Thương mại định nghĩa những con chip cũ này là chất bán dẫn được xây dựng trên các nút có kích thước 28 nanomet trở lên. Chúng được coi là nền tảng vì chúng rất quan trọng đối với hầu hết mọi thiết bị điện, từ điện thoại thông minh đến các thiết bị gia dụng, thiết bị y tế và xe quân sự.
Ví dụ, một chiếc điện thoại thông minh sử dụng 160 đến 170 chip, nhưng chỉ có ba trong số đó được coi là tiên tiến, theo nghiên cứu của Silverado. GPS, Wi-Fi, thời lượng pin và điều khiển camera chỉ là một số chức năng phụ thuộc vào chip cũ.
Stewart cho biết: “Hầu như không có ứng dụng nào yêu cầu một con chip tiên tiến có thể hoạt động mà không cần một bộ chip cơ bản”. “Chúng song hành với nhau”.
Tuy nhiên, các quan chức của Biden lại tập trung nỗ lực vào việc sản xuất chip tiên tiến hơn là chip cũ, phần lớn là vì Trung Quốc còn tụt hậu rất xa trong công nghệ này.
Bộ Thương mại đã công bố khoản đầu tư kết hợp 3,4 tỷ đô la để xây dựng năng lực sản xuất chip cũ của Hoa Kỳ, theo dữ liệu chính thức. Con số này bằng một phần ba các ưu đãi được phân bổ cho các chất bán dẫn tiên tiến.
An ninh quốc gia là một lý do khiến chính quyền nhấn mạnh vào việc từ chối cung cấp chip tiên tiến cho Trung Quốc. Bộ trưởng Thương mại Gina Raimondo cho biết các biện pháp kiểm soát xuất khẩu của chính quyền nhằm ngăn chặn những tiến bộ của Trung Quốc trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, hệ thống quân sự và giám sát hàng loạt.
Raimondo đã phát biểu tại Diễn đàn Quốc phòng Quốc gia Reagan vào năm ngoái rằng: “Siêu máy tính, công nghệ AI, chip AI trong tay kẻ xấu cũng nguy hiểm như bất kỳ loại vũ khí nào mà chúng ta có thể cung cấp”.
Trung Quốc tăng cường sản xuất
Trong nhiều năm, Trung Quốc đã tìm cách xây dựng ngành công nghiệp bán dẫn trong nước bằng cách rót hàng tỷ đô la vào các công ty trong nước.
Sự tăng tốc hiện tại có thể bắt nguồn từ năm 2019, khi Bộ Thương mại đưa gã khổng lồ viễn thông Huawei vào danh sách đen, cắt đứt quyền tiếp cận các nhà cung cấp quan trọng bao gồm Google (GOOG), Qualcomm (QCOM) và Broadcom (AVGO) chỉ sau một đêm.
Các biện pháp kiểm soát xuất khẩu năm 2022, trong đó cấm các công ty Mỹ cung cấp chip tiên tiến và thiết bị sản xuất chip tiên tiến cho Trung Quốc, chỉ càng thúc đẩy nỗ lực của nước này.
Stewart cho biết Trung Quốc đã tận dụng chính sách của Washington bằng cách tăng cường sản xuất chip cũ với mục đích mở rộng thị phần toàn cầu của nước này, tạo đòn bẩy trước Hoa Kỳ và kiểm soát giá cả.
Trọng tâm của nỗ lực này là Quỹ đầu tư phát triển ngành công nghiệp mạch tích hợp quốc gia của Trung Quốc, đã huy động được 52 tỷ đô la để phát triển sản xuất và thiết kế chất bán dẫn trong 10 năm với trọng tâm là các chip cũ hơn, theo báo cáo của Hiệp hội công nghiệp bán dẫn và BCG. Quỹ này đặt mục tiêu huy động thêm 40 tỷ đô la vào cuối thập kỷ này.
Ngành công nghiệp này cũng đã mở rộng nhờ vào các công ty phương Tây. Theo Silverado, Trung Quốc là nước nhập khẩu thiết bị sản xuất chất bán dẫn lớn nhất toàn cầu vào năm 2023, nhập khẩu nhiều hơn 15 tỷ đô la so với đối thủ cạnh tranh gần nhất là Đài Loan.
Nỗi lo sợ mới về chip cũ
Năng lực sản xuất tăng lên của Trung Quốc đã gióng lên hồi chuông cảnh báo cho các nhà hoạch định chính sách và lãnh đạo ngành.
Tháng này, các nhà lập pháp California đã ký một lá thư kêu gọi Bộ Thương mại tạm dừng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đơn phương, cho rằng việc tiếp tục kiểm soát “có thể đẩy các công ty lâu đời của Hoa Kỳ vào vòng xoáy tử thần”.
Một số người, bao gồm cả CEO của Intel, Pat Gelsinger, đã cảnh báo về hậu quả của việc kiểm soát xuất khẩu rộng rãi, cho rằng quá nhiều hạn chế có nguy cơ đẩy nhanh tiến độ sản xuất chip của Trung Quốc.
“Nếu ranh giới đó quá hạn chế, thì Trung Quốc phải tự sản xuất chip”, ông phát biểu tại Computex ở Đài Loan.
Đầu năm nay, Bộ Thương mại đã tiến hành đánh giá chuỗi cung ứng của quốc gia này để hiểu rõ hơn về cách các công ty Hoa Kỳ tìm nguồn cung ứng chip nền tảng.
Vài tháng trước, Bộ Quốc phòng đã áp đặt các hạn chế mua sắm riêng đối với các cơ quan chính phủ, cấm họ sử dụng chip có nguồn gốc từ Trung Quốc kể từ năm 2027. Đạo luật Ủy quyền Quốc phòng Quốc gia cũng cấm các giao dịch với các thực thể sử dụng chip của Trung Quốc trong các sản phẩm hệ thống tình báo và quốc phòng quan trọng.
Theo nhiều báo cáo, Ủy ban Châu Âu cũng đã lưu ý và khảo sát các công ty để hiểu rõ hơn cách các công ty Trung Quốc sử dụng chip cũ để phá hoại họ.
Theo Reva Goujon, giám đốc của Rhodium Group, việc chống lại tham vọng bán dẫn của Trung Quốc cuối cùng sẽ đòi hỏi sự hỗ trợ chính sách và hợp tác bổ sung từ các đồng minh của Hoa Kỳ.
“Hoa Kỳ cần tạo ra một thị trường chip hiệu quả ngoài Trung Quốc để đảm bảo nhu cầu giữa Hoa Kỳ và các đối tác đáng tin cậy”, Goujon cho biết. “Tính bền vững của sự bùng nổ AI là một biến số chính, cũng như cuộc bầu cử Hoa Kỳ. Hoặc là chính quyền Harris sẽ duy trì động lực đa phương đó hoặc chúng ta sẽ thấy sự rạn nứt và kiểm soát rò rỉ hơn nữa từ sự phân cực Trump 2.0 của các đối tác”.
Nhấp vào đây để biết tin tức công nghệ mới nhất sẽ tác động đến thị trường chứng khoán
Đọc tin tức tài chính và kinh doanh mới nhất từ Yahoo Finance
