ASML vừa cho chúng ta cái nhìn đầu tiên về việc hạn chế xuất khẩu chip của Mỹ sẽ làm giảm doanh số bán hàng tại Trung Quốc như thế nào
Biểu tượng ASML đang được hiển thị trên bảng mạch, cùng với cờ của Hoa Kỳ và Trung Quốc, trong ảnh minh họa này được chụp tại Brussels, Bỉ, vào ngày 4 tháng 1 năm 2024.
Jonathan Raa | Nurphoto | Hình ảnh Getty
ASML cuối cùng đã đưa ra cái nhìn đầu tiên về việc các hạn chế của Hoa Kỳ đối với việc xuất khẩu các công cụ sản xuất chip tiên tiến sang Trung Quốc sẽ ảnh hưởng như thế nào đến doanh số bán hàng của họ tại quốc gia châu Á này.
Nhà sản xuất thiết bị chip có trụ sở tại Hà Lan cho biết trong báo cáo thu nhập hôm thứ Ba, được công bố sớm một ngày do “lỗi kỹ thuật”, rằng họ dự kiến doanh thu ròng vào năm 2025 sẽ đạt từ 30 tỷ euro đến 35 tỷ euro (32,7 tỷ USD và 38,1 tỷ USD). Đây là nửa dưới của phạm vi mà ASML đã hướng dẫn trước đó.
ASML là một phần quan trọng của chuỗi cung ứng chip toàn cầu. Máy in thạch bản cực tím của công ty được nhiều nhà sản xuất chip lớn nhất thế giới sử dụng – từ Nvidia ĐẾN Sản xuất chất bán dẫn Đài Loan – để sản xuất chip tiên tiến.
Công ty cho biết trong khi doanh thu ròng quý 3 của công ty đạt 7,5 tỷ euro – vượt kỳ vọng – thì lượng đặt phòng ròng đạt 2,6 tỷ euro (2,83 tỷ USD). Con số này thấp hơn nhiều so với ước tính đồng thuận 5,6 tỷ euro từ LSEG.
Theo tính toán của CNBC sử dụng dữ liệu LSEG, cổ phiếu ASML đã giảm tới 16% vào thứ Ba, khiến công ty mất hơn 50 tỷ USD vốn hóa thị trường chỉ trong một ngày.
Ngoài sự thất vọng về việc đặt chỗ – điều mà các nhà phân tích cho rằng là do sự yếu kém của một số lượng khách hàng chọn lọc, bao gồm cả Intel và Samsung – AMSL cũng đưa ra dấu hiệu cho thấy căng thẳng địa chính trị đang gây áp lực như thế nào lên triển vọng năm 2025 của tổ chức này.
Roger Dassen, giám đốc tài chính của ASML, cho biết trong một cuộc gọi với các nhà phân tích hôm thứ Tư rằng công ty dự kiến doanh số bán hàng tại Trung Quốc sẽ giảm trong năm tới, với lý do các hạn chế xuất khẩu của Mỹ là một trong những lý do.
Dassen trả lời câu hỏi của nhà phân tích về lý do tại sao công ty nhận thấy doanh thu ở Trung Quốc sụt giảm trong năm tới: “Tất cả chúng ta đều đọc báo phải không? Tất cả chúng ta đều thấy rằng có những đồn đoán xung quanh việc kiểm soát xuất khẩu”. “Đó là động lực để chúng tôi có cái nhìn thận trọng hơn về doanh số bán hàng tại Trung Quốc.”
Các nhà phân tích của UBS cho biết sự thay đổi trong hướng dẫn năm 2025 của ASML chủ yếu liên quan đến sự chậm trễ trong việc phát triển các cơ sở chế tạo logic mới của Intel và Samsung, đồng thời nói thêm rằng hướng dẫn mới ngụ ý doanh số bán hàng sang Trung Quốc sẽ giảm 25% đến 30% vào năm 2025.
Trung Quốc quan trọng như thế nào đối với ASML?
Các khách hàng tại Trung Quốc của ASML đã dự trữ các máy móc kém tiên tiến hơn của công ty để vượt qua các hạn chế xuất khẩu của Hoa Kỳ đối với công ty Hà Lan và để tiếp tục có thể tiếp cận công nghệ quan trọng của công ty, cho phép họ sản xuất chip cho ngành công nghiệp điện tử.
ASML chưa bao giờ bán máy in thạch bản cực tím tiên tiến nhất hoặc máy EUV cho khách hàng Trung Quốc do những hạn chế trước đó.
Thay vào đó, các hãng chip trong nước đã chọn đặt hàng máy in thạch bản cực tím sâu hay còn gọi là máy DUV của ASML. Máy DUV là hệ thống in thạch bản cấp hai của ASML, rất quan trọng để tạo ra mạch điện của chip.
Năm ngoái ASML có nguồn gốc 29% doanh thu từ Trung Quốc. Hiện tại, họ hy vọng rằng đóng góp từ Trung Quốc sẽ giảm xuống còn khoảng 20% tổng doanh thu vào năm 2025.
Doanh số bán hàng sang Trung Quốc tăng trưởng đáng kể trong ba quý đầu năm 2024 khi khách hàng tranh nhau mua máy DUV của ASML với số lượng lớn trước các hạn chế xuất khẩu của Hoa Kỳ và Hà Lan.
Trong bản trình bày thu nhập quý 2 năm 2024 của công ty, ASML cho biết họ có tới 49% doanh thu từ Trung Quốc.
Vào tháng 9, Hà Lan đã mở rộng các hạn chế xuất khẩu đối với thiết bị sản xuất chip tiên tiến bằng cách đưa các yêu cầu cấp phép đối với máy móc của ASML vào tầm ngắm của mình và từ đó thay thế Hoa Kỳ trong việc kiểm soát những loại máy mà ASML có thể xuất khẩu sang các nước khác.
Động thái này có nghĩa là chính phủ Hà Lan có thể ngăn chặn ASML bảo trì các máy DUV mà họ đã bán cho Trung Quốc một cách hiệu quả cho đến nay.
“Trung Quốc là một thị trường rất quan trọng đối với ASML”, Chris Miller, trợ lý giáo sư lịch sử quốc tế tại Trường Luật và Ngoại giao Fletcher tại Đại học Tufts và là tác giả của cuốn sách “Chip War”, nói với CNBC trong các bình luận gửi qua email. “Hầu hết doanh thu này là từ các công cụ sản xuất chip thế hệ cũ.”
Trớ trêu thay, những hạn chế xuất khẩu máy DUV sang Trung Quốc “có lẽ đã giúp ích cho ASML về mặt ròng, vì kết quả là Trung Quốc đã tăng tốc mua các công cụ DUV thế hệ cũ”, Miller nói thêm.
Hiện tại, ASML đang dự đoán doanh số bán hàng sang Trung Quốc sẽ giảm do các hạn chế thương mại của Mỹ. Giám đốc tài chính Dassen cho biết trong bản ghi âm của một cuộc phỏng vấn video hôm thứ Ba rằng công ty kỳ vọng Trung Quốc sẽ quay trở lại chiếm thị phần nhỏ hơn trong tổng doanh số toàn cầu vào năm 2025.
Dassen cho biết: “Chúng tôi nhận thấy Trung Quốc đang có xu hướng đạt được tỷ lệ phần trăm bình thường hơn trong lịch sử trong hoạt động kinh doanh của chúng tôi”. “Vì vậy, chúng tôi kỳ vọng Trung Quốc sẽ chiếm khoảng 20% tổng doanh thu của chúng tôi trong năm tới. Điều này cũng phù hợp với sự hiện diện của Trung Quốc trong hồ sơ tồn đọng của chúng tôi.”
Các nhà phân tích tại Bank of America cho biết công ty này phải đối mặt với “doanh thu tại Trung Quốc sụt giảm mạnh”. Họ nói thêm rằng dự báo của ASML về việc Trung Quốc chiếm khoảng 20% doanh thu của họ vào năm 2025, đồng nghĩa với việc doanh thu sụt giảm 48% so với cùng kỳ năm ngoái – nghiêm trọng hơn mức 3% mà họ đã dự đoán.
Abishur Prakash, người sáng lập công ty tư vấn The Geopolitical Business có trụ sở tại Toronto, cho biết nhu cầu từ Trung Quốc đối với máy móc của ASML có thể giảm đáng kể do công ty này “bị hạn chế nghiêm trọng bởi các biện pháp kiểm soát xuất khẩu”.
Prakash nói với CNBC qua email: “Giống như Intel, nơi Trung Quốc là thị trường lớn nhất, ASML phụ thuộc sâu sắc vào Trung Quốc”. “Đối với ASML, họ đang xem những gì đang diễn ra với Trung Quốc như một hạn chế tiềm tàng đối với hoạt động kinh doanh.”
Prakash nói thêm: “Khi thế giới chip bị cắt khỏi Trung Quốc, ASML có thể thấy nhu cầu về thiết bị của họ giảm – từ Trung Quốc và các nơi khác”.